Zamek Neuschwanstein - zwiedzanie i historia
Zamek Neuschwanstein (Schloss Neuschwanstein) to jeden z symboli niemieckiej turystyki i jednocześnie jeden z najbardziej malowniczo położonych pałaców w całej Europie. XIX-wieczna budowla stanęła na nierównym wzgórzu, w otoczeniu imponujących szczytów Alp Bawarskich.
Za budowę zamku odpowiadał bawarski król Ludwik II Wittelsbach. Jego celem było stworzenie dla siebie enklawy pełnej nawiązań do czasów średniowiecznych władców oraz ulubionych bohaterów literackich i ich legendarnych dokonań. Mimo imponującego rozmiaru i przygotowania części sal typowych dla reprezentacyjnych pałaców zamek Neuschwanstein miał pełnić funkcję prywatnej rezydencji króla, do której tylko on i jego najbliżsi mieli mieć wstęp.
Zamek Neuschwanstein znajduje się w na terenie gminy Schwangau i góruje nad historycznym miasteczkiem Hohenschwangau, które ma obecnie status dzielnicy. Gmina Schwangau położona jest w południowej Bawarii, nieopodal granicy z Austrią.
Więcej informacji o samym Hohenschwangau znajdziecie w artykule: Hohenschwangau - zamki oraz jezioro Alpsee - zwiedzanie i informacje praktyczne. O innych pałacach Bawarii przeczytacie w naszym przewodniku Pałace i zamki Bawarii - zwiedzanie, ciekawostki i informacje praktyczne
Nazwa Neuschwanstein oznacza w wolnym tłumaczeniu Nowy Kamienny Łabędź (lub Nowy Kamień Łabędzi) i pojawiła się dopiero po śmierci władcy w 1886 roku. Wcześniej rezydencja nazywana była Neue Burg Hohenschwangau (Nowy Zamek Hohenschwangau), co nawiązywało do leżącego poniżej zamku Hohenschwangau, w którym Ludwik spędził swoje dzieciństwo. Zamek Hohenschwangau zbudował ojciec króla Maksymilian II i rezydencja ta jest również możliwa do zwiedzenia.
Wśród turystów zabytek znany jest również jako zamek Disneya. Patrząc na wygląd zamku z czołówki bajek tego studia można pokusić się o twierdzenie, że niektóre jego elementy faktycznie go przypominają. Pamiętajmy tylko, że o miano pierwowzoru rywalizuje więcej miejsc, w tym cypryjski zamek św. Hilariona, który znajduje się w okupowanej części kraju tuż nad Kyrenią.
Współcześnie Zamek Neuschwanstein jest jedną z najczęściej odwiedzanych niemieckich atrakcji. Każdego roku zwiedza go ponad milion turystów.
Historia
Trudno myśleć o historii samego zamku nie biorąc pod uwagę szerszego kontekstu historycznego. Ludwik II Wittelsbach był marzycielem, niektórzy nazywali go nawet Bajkowym Królem, chociaż inni preferowali przydomek Szalony. Fascynował się średniowiecznymi władcami, a także literackimi bohaterami legend i sag, którzy często, i zazwyczaj samodzielnie, osiągali wielkie i szczytne cele. Jego poglądy i podejście do życia nie przystawały do XIX-wiecznych realiów.
Kulminacyjnym momentem w życiu władcy był 1866 rok, kiedy Bawaria będąc w sojuszu z Austrią przegrała wojnę z Prusami. Jednym z postanowień traktatów pokojowych było zrzeczenie się przez Ludwika II realnej władzy nad bawarskim wojskiem, co w praktyce oznaczało, że przestał on być niezależnym władcą. Sytuacja ta przytłoczyła go na tyle, że zamknął się w sobie i niemal w pełni oddał życiu marzyciela tęskniącego za czasami, których nie było mu dane przeżyć. Doprowadziło go to do decyzji o budowie nowych rezydencji. Oprócz Zamku Neuschwanstein powstały wzorowany na Wersalu Pałac Herrenchiemsee na jeziorze Chiemsee oraz neobarokowy Pałac Linderhof.
Lokalizacja Zamku Neuschwanstein nie była przypadkowa. W znajdującym się obok zamku Hohenschwangau władca spędził dzieciństwo i doceniał walory krajobrazowe tej okolicy. Nowa rezydencja powstała w miejscu, gdzie istniały już wcześniej dwa zamki, ale w momencie budowy ich pozostałości zostały rozebrane.
Nowa budowla miała swoim wyglądem przypominać średniowieczne zamki dawnych niemieckich władców. Ludwik chciał zbudować dla siebie enklawę, w której wciąż czułby się pełnoprawnym władcą pasującym do własnego wyobrażenia o sobie.
Przygotowania do budowy rozpoczęły się w 1868 roku, a już 5 września 1869 roku położono kamień węgielny. Pierwsza część budynku gotowa była już w 1873 roku i od tego czasu Ludwik zatrzymywał się w pomieszczeniach pałacowych. Budowę całego szkieletu zakończono w 1884 roku, chociaż wiele pomieszczeń nie było jeszcze wtedy wykończonych (i nie jest do dziś).
Ludwik budując pałac korzystał wyłącznie z własnych środków finansowych (oszczędności i królewskie uposażenie) oraz pożyczek, i w żaden sposób nie uszczuplił skarbca Bawarii. Kres "Bajkowego Króla" nastąpił 9 czerwca 1886 roku, gdy bawarskie władze korzystając ze spisku i powołując się na jego niepoczytalność pozbawiły go tronu. Zaledwie 4 dni później obalonego władcę znaleziono martwego nad jeziorem Starnberg. Towarzyszyło mu jedynie ciało lekarza, który wcześniej wydał opinię o jego niepoczytalności…
Zgodnie z założeniami Ludwika pałac nie miał być nigdy odwiedzany przez osoby postronne, ale już siedem tygodni po jego śmierci imponująca budowla została udostępniona odwiedzającym.
Wnętrze pałacu i najważniejsze pomieszczenia
Przed śmiercią króla tylko niektóre z pomieszczeń pałacowych zostały wykończone. Apartamenty królewskie i pomieszczenia dla służby znajdują się na trzecim i czwartym piętrze. Drugie piętro zaadaptowano już po śmierci Ludwika - dziś mieści się tam restauracja oraz sala, w której wyświetlany jest film o historii władcy (z angielskimi napisami). Pierwsze piętro zajmuje kuchnia.
Wystrój pałacu jest niemal bajkowy i nawiązuje do stylu historyzmu (i w pewnym sensie romantyzmu) w architekturze. Ściany pokryte są freskami odwołującymi się do twórczości Ryszarda Wagnera, a także do popularnych średniowiecznych i nordyckich motywów oraz legend.
Największa z sal, Sala Śpiewaków (Sängersaal), nawiązuje do wnętrz zamku w Wartburgu, który Ludwik odwiedził rok przed rozpoczęciem budowy. Co ciekawe, przy projekcie Sali Śpiewaków połączono wystrój z dwóch sal wspomnianej wcześniej twierdzy: Sali Śpiewaków i Sali Festiwalowej (Festsaal). Motywem przewodnim jest tu saga o Parsifalu i Świętym Graalu oraz o jego synu Lohengrinie.
Drugim największym pomieszczeniem w kompleksie jest Sala Tronowa (Thronsaal), wzorowana na bizantyjskich kościołach (m.in. Hagia Sophia). Rozglądając się dookoła wypatrzymy m.in.: postać Jezusa Chrystusa, dwunastu apostołów, świętych, dawnych władców czy nawet symbolikę nawiązująca do przedchrześcijańskich królestw. Pomieszczenie to imponuje przepychem, ale król nigdy nie planował przyjmować w nim oficjalnych delegacji.
Sypialnia króla zachwyca szczegółowymi zdobieniami, neogotyckim łóżkiem oraz freskami nawiązującymi do legendy o Tristanie i Izoldzie.
W wielu pokojach wyróżnia się kolor niebieski (który dominuje też w innych miejscach związanych z Bajkowym Królem) oraz wszechobecny motyw łabędzia nawiązujący do legendy o Rycerzu Łabędzia Lohengrinie.
Co może zdziwić, to pomieszczenia dla służby. W okresie średniowiecza obsługa pałacu nie mogła raczej cieszyć się wieloma wygodami, a we wzorowanym na tym okresie zamku Ludwika ich pomieszczenia wydają się być wygodne i dobrze wykończone. W pomieszczeniach władcy w oczy rzucają się komfortowe miejsca do czytania, gdzie Ludwik mógł oddawać się światu legend. Ciekawym elementem w pałacu jest sztuczna grota ze świetnym punktem widokowym.
Innymi elementami mogącymi zaskoczyć turystów są nie pasującego do historycznego wystroju XIX-wieczne wynalazki takie jak telefon.
Źródło: https://www.podrozepoeuropie.pl
